ES-SALİHLERİ(ES-SALİHAT) AMEL ETMEK

1. El-Kur’an ile olur/gösteriyor-17/9

2. Ortak görmeyenler(hanifler) olarak ed-din O’na ait olup/görüp, katıksızlar/arınmışlar(muhlisler) olarak sadece Allah’a kulluk(ibadet) etmek-98/5-7

3. Allah’a hiçbir şeyi ortak(şirk) olarak görmemek-24/55

4. Hukum konusunda Allah’a hiç kimseyi ortak olarak görmemek-18/26-30

5. Sadece Allah’a ibadet-2/82-84 24/55

6. İttika etmek-2/277-278 5/8-9,92-93 24/52-55

7. Yüzünü sapasağlam(el-kayyim) ed-dine çevirmek(ikame)-30/43-45

8. Vahyin insanlara tilavet edilmesi-13/28-30 18/26-30

9. İman etmiş(mu’min) olarak gayret etmek(sa’y)-21/94

10. Çaba/gayret(cihad) etmek-29/5-9

11. El-hakka uymak(ittiba)-47/2-3

12. Allah’a yardım etmek-47/4-12

13. Allah yolunda hicret etmek-22/56-58

14. Sadece Allah’a kulluk(ibadet) etmek için hicret etmek/yer değiştirmek-29/56-59

15. El-hakkı tavsiyeleşmek-103/3

16. Es-sabrı tavsiyeleşmek-103/3

17. Allah’ı çokca zikretmek-26/227

18. Rabb’inin yüzünü(vech) isteyerek sabah-akşam dua ve davet edenlerle birlikte sabretmek-18/26-30

19. Namazı kılmak-2/82-84,277-278 24/55-56 98/5-7

20. Zekatı vermek-2/82-84,277-278 24/55-56 41/6-8 98/5-7

21. Allah’a ortak(şirk) olarak görmek için çaba/gayret(cihad) eden en yakınlara bile itaat etmemek-29/5-9

22. Emanetleri uzmanına(ehl) vermek(te’diye)-4/57-59

23. İnsanlar arasında adaletle(el-adl) hukmetmek-4/57-59

24. El-hakk ile insanlar arasında hukmetmek-38/24-28

25. Allah için adaletle(el-kıst) şahitlik etmek-5/8-9

26. Kendilerine zulmedilmesi durumunda yardımlaşmak-26/227

27. Sabredip Rabb’e tevekkul etmek-29/56-59

28. Allah’a tevekkul etmek-5/8-9

29. El-kafirlere karşı şiddetli, kendi aralarında merhametli olmak-49/29

30. Allah’a itaat, er-rasule itaat, sizden olan el-emr sahiplerine de-4/57-59 5/92-93 24/54-55

31. Tartışma durumunda, konuyu Allah’a ve er-rasule götürmek-4/57-59

32. Allah’a ve rasulune aralarında hukmetmek için davet edildiklerinde, dinleyip itaat etmek-24/51-55

33. Allah’a ve rasulune itaat etmek-24/52-55

34. Er-rasule itaat etmek-24/54-56

35. Kalblerin Allah’ın zikri ile tatmin olması(itmi’nan)-13/28-30

36. Allah’tan çekinmek(haşyet)-24/52-55

37. Kan dökmemek-2/82-84

38. Yurdumuzdan çıkarmamak-2/82-84

39. Allah yolunda öldürülmek-22/56-58 47/4-12

40. Allah yolunda ölmek-22/56-58

41. Allah ile kavuşmayı(lika) ummak(reca)-29/5-9

42. Ayetleri tilavet etmek-31/7-8 65/11

43. Ayetler hatırlatıldığında büyüklenmeden, boyun eğip(secdeye harr) hamd ile Rabb’ini tesbih-32/15-19

44. Rabb’e, korkarak, umarak dua ve davet ederken yataklarından uzak kalanlar-32/15-19

45. Allah’ın rızıklandırdığı şeylerden infak etmek-32/15-19

46. Rabb’den bağışlanma dilemek(istiğfar), rukuya eğilmek ve düzelmek(inabe)-38/24-28

47. Allah’a yönelerek(istikamet) O’ndan bağışlanma dilemek(istiğfar)-41/6-8

48. Yakınlar(el-kurba) konusunda sevgi(el-meveddet)-42/22-23

49. İyi ve güzeli(hasene) işlemek(iktiraf)-42/22-23

50. El-emrden olan şeriata(el-emrden beyyineler-45/17-18) uymak(ittiba)-45/17-21

51. Allah’dan fazlalık(fadl) ve rızayı arayarak ruku ve secde etmek-49/29

52. El-Kur’an okunduğunda(kıraat) teslim olmak(secde)-84/21-25

53. Anne-babaya(el-valideyn) iyilik ve güzellik(ihsan)-2/82-84 29/5-9

54. İnsanlara doğru ve güzel(husn) sözü(kavl)-2/82-84

İman-Es-salihleri amel-30/15-16 5/9-10

Kufr-Ayetleri tekziyb-30/15-16 5/9-10

Kufretmişler tekziyb ediyor-84/22 85/19

İman+Es-salihleri amel = El-mu’minler-5/9-11 17/9 18/2 21/88-94 24/51-55-62 30/45-47 48/26-29 85/7-11

İman+Es-salihleri amel = El-muttakiler-38/28 45/19-21 47/12-15

 

 

SALİH BİR AMEL

Kim Allah’a ve ahir el-yevme iman etti ve bir salihi amel ettiyse;

İman edenler ve yahudiler ve en-nasara ve es-sabiler, kim Allah’a ve ahir el-yevme iman etti ve bir salih amel ettiyse artık onlar için Rabbleri katında ecirleri vardır.Ve onlar için havf yoktur ve onlar üzülmezler(huzn)-2/62 5/69

 

Salih bir ameli başka bir kötü(seyyie) ile karıştıranlar;

Ve diğerleri zenblerini itiraf ettiler: Salih bir ameli bir başka seyyie’ye kattılar(halt). Allah’ın onların tevbelerini kabul etmesi umulur. Kesinlikle Allah, Rahim bir Ğafur’dur-9/102

 

Erkek ya da kadın, bir mu’min olarak, bir salihi amel etmiş kimse;

Kim bir salihi, erkek yada kadın, kendisi bir mu’min olarak amel ettiyse; bu durumda biz onu temiz/hoş(tayyib) bir hayat ile yaşatırız. Ve mutlaka onlara yaptıklarının en güzeliyle karşılık veririz(ceza)-16/97

Kim bir kötülük(seyyie) amel ettiyse, artık onun misli cezası vardır.Ve kim de, erkek ya da kadından mu’min olarak bir salihi amel ettiyse, işte onlar cennete girerler ve orada hesapsız bir biçimde rızıklanırlar-40/40

 

İman etmiş ve bir salihi amel etmiş kişinin karşısında zulm etmiş kişi var;

Dedi ki(Zulkarneyn):” Zulm etmiş kimse, artık ona azab edeceğiz sonra Rabbine döndürülecek ve ona tanınmamış bir azab ile azab eder.Ve iman etmiş ve bir salihi amel etmiş kimseye gelince, artık onun için güzel(el-husna) bir karşılık vardır.Ve onun için emrimizden kolay olanı söyleyeceğiz.18/87-88 ( NOT: Zulm etmiş kimse iman etmiş ve bir salihi amel etmiş kimsenin karşısına gelmektedir.27/11’de ise; zulm etmiş kimsenin karşısına gelen; bir su’nun ardından bir husn’u tebdiyl etmektir.Yani iman etmiş ve bir salihi amel etmiş kimse, bir su’nun ardından bir husn’u tebdiyl etmiş olan kimseye denk gelmektedir.)

 

Rabb’iyle karşılaşmayı uman kimsenin salih bir ameli amel etmesi;

De ki:” Ben sadece sizin benzeriniz olan bir beşerim, bana sizin ilahınızın sadece tek ilah olduğu vahy ediliyor.Artık kim Rabbiyle karşılaşmayı umuyorsa, salih bir ameli amel etsin ve Rabbinin ibadetine hiç kimseyi ortak(işrak) etmesin.18/110 ( NOT: Burada salih bir amel öyle bir şey ki; Rabbe ibadette şirk koşmamayı gerektiren ve şirke son veren bir şeydir.9/31 düşünülmelidir.)

 

Namazı(es-salat) zayi etmiş ve şehvetlere uymuş(ittiba) olanlardan tevbe etmiş ve iman etmiş ve bir salihi amel etmiş kimse;

….kendilerine Rahmanın ayetleri okunduğunda(tilavet) secde eden(succed) ve üzülen (bukıyy) olarak boyun büktüler(harr).Sonra onların ardından bir nesil(half) geldi(half).Namazı(es-salat) zayi ettiler ve eş-şehvetlere uydular(ittiba).Bu yüzden çukura(ğayy) atılacaklar.Ancak tevbe etmiş ve iman etmiş ve bir salihi amel etmiş olanlar hariç.Artık işte onlar, cennete girerler ve hiçbir şeye zulmedilmezler.19/58-60

 

Allah, tevbe etmiş ve iman etmiş ve bir salihi amel etmiş, sonra da ihtida etmiş kişiyi çok bağışlayandır;

(Rızıkların tayyiblerinden yenmesi ve bu konuda azılmaması(tağa))Ve kesinlikle ben, tevbe etmiş ve iman etmiş ve bir salihi amel etmiş sonra da çaba harcamış(ihtida) kimse için mutlaka çok bağışlayanım(ğaffar).20/82 ( NOT: 20/81’de; azmış / haddi aşmış(tağa) kişiden bahsedilir )

 

Er-rasullerin bir salihi amel etmesi;

Ey er-Rasuller! Temiz/Hoş(tayyib) şeylerden yiyin ve bir salihi amel edin.Kesinlikle ben yapar olduklarınızı bilenim(Aliym).23/51 (kesinlikle ben yapar olduklarınızı bir bilenim için bak:2/283:Şahitliğin gizlenmemesi gerektiği ve onu gizleyenin kalbinin günahkar olduğu.24/28:Bir eve girişte izin istenmesi ve verilmezse girilmemesi ve dönün denildiğinde dönülmesi.) Konu helalı haram kılma ile ilgili olabilir:16/114-115 2/172 2/57

 

Terk edilen şey konusunda bir salihi amel etmeyi istemek;

Onların birine ölüm geldiği zaman, dedi ki:” Rabbim! Beni geri döndürsünler.Belki ben bir salihi amel ederim terk ettiğim şey konusunda.Hayır! Kesinlikle o bir söz ki kendisi onu söyleyendir.Ve dirilecekleri güne kadar arkalarından bir engel vardır.” 23/99-100 (NOT:Bu kişiler 23/105’e göre; ayetler okunuyorken yalanlıyorlar(tekziyb) ve terk ettikleri şey ise; 2/180 4/7-11-12-33-176 ayetlerine göre mal’dır.44/25’te cennetler ve pınarlar, 29/2’de iman ettim diyerek fitnelenmeyeceğini hesab etmesi.11/12-Vahyedileni 62/11-Rasulu ayakta terk etmek.6/27 de ayetleri tekziybin açıklanması)

 

Tevbe ve iman ve bir salih ameli amel etmek;

Ve Allah ile beraber başka bir ilaha davet etmezler ve Allah’ın haram kıldığı nefsi haksız yere öldürmezler ve zina etmezler.Ve kim bunları yaparsa, ağır bir günah(ismler) karşılar.Azab onun için kıyamet günü kat kat arttırılır ve onun içinde sürekli kalır.Ancak tevbe etmiş ve iman etmiş ve bir salih ameli amel etmiş olanlar.Artık işte onlar; Allah onların kötülüklerini iyiliklere çevirir(tebdiyl) ve Allah bağışlayan bir acıyandır.Ve kim tevbe etti ve bir salihi amel ettiyse artık o, tam bir tevbe ile Allah’a tevbe eder.25/68-71

 

Allah’ın razı olacağı bir salihi amel etmek;

(Suleyman) Dedi ki:” Rabbim! Beni, bana ve ana-babama verdiğin ni’mete şukr etmemi ve razı olacağın bir salihi amel etmemi hazır hale getir(vezea) ve beni Salihler olan kullarının içine sok.”27/19

… Dedi ki:” Rabbim! Beni, bana ve ana-babama verdiğin ni’mete şukr etmemi ve razı olacağın bir salihi amel etmemi hazır hale getir(vezea).Ve zurriyetim içinde benim için ıslah et.Kesinlikle ben sana tevbe ettim ve kesinlikle ben el-Muslimlerdenim.”46/15

 

Tevbe ve iman ve bir salihi amel kurtulanlardan(el-muflihler) olabilir;

Tevbe etmiş ve iman etmiş ve bir salihi amel etmiş olana gelince, artık belki kurtulanlardan(el-Muflih) olabilir.28/67

 

Dünya hayatını irade etmek ve bir salihi amel etmek;

Kavminin karşısına süsü içinde çıktı.Dunya hayatını irade eder olanlar dedi ki:” Keşke Karuna verilenin benzeri bizim içinde olsaydı.Kesinlikle o, büyük bir pay sahibidir.” Ve kendilerine el-ilm verilenler dedi ki:” Yazık size! İman etmiş ve bir salihi amel etmiş olan kimse için, Allah’ın sevabı daha hayırlıdır.Ve ona sabredenlerden başkası kavuşturulmaz.”28/79-80

 

Kufretmek ve bir salihi amel etmek;

De ki:” Yeryüzünde gezin(seyr), böylece öncekilerin akıbetinin nasıl olduğuna bakın (nazar). Onların çoğu muşriklerdi. Artık yüzünü(vech) sağlam din için doğrult(ikame), Allah’dan kendisi için dönüş olmayan gün gelmezden önce. O gün ayrılırlar.” Kim kufrettiyse, artık onun kufr’u kendi aleyhinedir.Ve kim de bir salihi amel ettiyse, artık kendi nefsleri için yer hazırlarlar(mehd).İman etmiş ve es-salihleri amel etmiş olanları fadlından cezalandırması içindir.Kesinlikle o, el-kafirleri sevmez.” 30/–42-44 (NOT:Bu ayetlere göre; vechin kayyım ed-diyn için ikame edilmesi, bir salihi amel etmeye denk olabilir.)

 

Cehenneme girenler bir salihi amel etmek istiyorlar;

Suçluları(el-Mucrim) görsen, Rabblerinin yanında başlarını eğmişler; “Rabbimiz! Gördük (basar) ve işittik(sem’), artık bizi döndür ki bir salihi amel edelim.Kesinlikle biz, net olarak inanıyoruz(yakiyn)” 32/12

 

Nebinin eşlerine; kanit olmaları ve bir salihi amel etmeleri;33/31

 

Zırh yapmak ve bir salihi amel etmek;

Zırhlar yap ve ölçüsünü iyi tut. Ve bir salihi amel edin.Kesinlikle ben, yaptıklarınızı görenim.34/11

 

Allah’a yakınlaşmak ve bir salihi amel etmek;

Ne mallarınız ve ne de çocuklarınız sizi bize katımızda daha fazla yaklaştırmaz.Ancak iman etmiş ve bir salihi amel etmiş olan başka.Artık işte onlar, onlar için yaptıklarından dolayı kat kat karşılık vardır.Ve onlar yükseklikler içinde güvendedirler.34/37

 

Salih el-amel O’na yükselir(raf’).35/10

 

Cehennemden çıkmayı ve bir salihi amel etmek isteyenler;

Ve kufr etmiş olanlar, onlar için cehennem ateşi vardır. Aleyhlerine karar verilmezki, ölsünler.Ve azab onlardan hafifletilmez.İşte böylece, her kafiri cezalandırırız. Ve onlar orada feryat ederler;” Rabbimiz! Bizi çıkar da amel ettiğimizin dışında bir salihi amel edelim.” Düşünen(tezekkur) bir kişinin düşüneceği kadar bir ömrü size vermedik mi? Ve size bir uyarıcı da gelmişti. Artık tadın, zalimler için bir yardımcı yoktur.35/37

 

Bir salihi amel ve en hasen sözlü olmak;

Allah’a davet etmiş ve bir salihi amel etmiş ve ben el-Muslimlerdenim diyenden söz bakımından daha güzel olanı(ehsan) kimdir? 41/33

 

Bir salihi amel etmek, kendi nefsi içindir;

Kim bir salihi amel ettiyse, artık kendi nefsi içindir. Ve kim kötü olduysa, artık onun aleyhinedir.Ve senin Rabbin kullar için zulmeden değildir.41/46

Kim bir salihi amel ettiyse, artık kendi nefsi içindir. Ve kim kötü olduysa, artık onun aleyhinedir.Sonra Rabbinize döndürülürsünüz.45/15

 

Allah’a iman ve bir salihi amel ve cennet var;

Toplanma günü için sizi topladığında, bu aldanış günüdür.Ve kim Allah’a iman eder ve bir salihi amel ederse, ondan kötülükleri örter ve onu altından ırmaklar akan cennetlere sokar, orada ebedi kalıcıdırlar.İşte bu büyük kurtuluştur.64/9

Bir rasul ki apaçık olarak Allah’ın ayetlerini üzerinize okuyor, iman etmiş ve es-salihleri amel etmiş olanları karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için. Ve kim Allah’a iman eder ve bir salihi amel ederse, ondan kötülükleri örter ve onu altından ırmaklar akan cennetlere sokar, orada ebedi kalıcıdırlar.Allah onun için bir rızk ihsan etmiştir.65/11 (NOT:”Onu altından ırmaklar akan cennetlere sokar, orada ebedi kalıcıdırlar” ifadesi; 4/13 ve 48/17 ayetlerinde Allah’a ve onun rasulune itaat edenlere karşılık gelmektedir.)